Kategorie

Czworakowanie: co daje, jak je wspierać i ćwiczyć umiejętność?

Podpowiadamy, jak wspierać czworakowanie i jakie zalety ma ono dla prawidłowego rozwoju niemowlaka.

Czworakowanie: co daje, jak je wspierać i ćwiczyć umiejętność?

Czworakowanie - co to właściwie jest?

Czworakowanie to jeden z najważniejszych etapów w rozwoju fizycznym niemowlaka, który przynosi mu mnóstwo korzyści teraz i w przyszłości. Najprościej ujmując można określić tego rodzaju czynność jako symetrycznie naprzemienne ruchy rąk i nóg dziecka, które pozwalają się mu poruszać do przodu. Jest to niezwykle cenna dla malucha umiejętność, która ma niebagatelne znaczenie dla jego późniejszego prawidłowego rozwoju i to w różnych obszarach. Jednak zanim niemowlę zacznie przemieszczać się w ten sposób po domu, to wcześniej musi ono zdobyć inne potrzebne do tego sprawności ruchowe. To właśnie one sprawiają, że przyjmowana przez dziecko pozycja czworacza jest poprawna i pozwala mu ruszyć do przodu.

A zatem zanim maluszek zacznie czworakować, to wcześniej musi opanować następujące zdolności fizyczne:

  • nauczyć się kontrolowania właściwego ułożenia swojej głowy i całego korpusu ciała, które pod wpływem odpowiedniej pielęgnacji niemowlęcia stają się bardziej stabilne

  • pociecha powinna również potrafić w sposób symetryczny podpierać się na przedramionach podczas leżenia na brzuszku i w tej pozycji umieć także wykonać obroty na boki

  • niezwykle istotne jest przy tym nauczenie się przez dziecko płynnego przenoszenia z jednej strony na drugą swojego ciężaru ciała

  • warto mieć świadomość, że asymetria w tym zakresie wręcz uniemożliwia prawidłowe czworakowanie, a nawet może mieć wpływ na jego pominięcie w rozwoju ruchowym maluszka

  • następnie po opanowaniu powyższych zdolności, to niemowlę powinno zdobyć umiejętność tzw. pivotingu, która polega w głównej mierze na zdolności do okręcania się wokół osi własnego ciała

  • maluch powinien również potrafić podpierać się na kończynach górnych, które są całkowicie wyprostowane, jednocześnie starając się obciążyć swoje dłonie (ma to z kolei ogromne znaczenie dla usprawnienia tzw. małej motoryki i zdolności prawidłowego chwytania)

  • na kolejnym etapie, który jest niezbędny, aby pociecha zaczęła czworakować, jest umiejętność pełzania najpierw do tyłu, a potem do przodu.

Warto przy tym poruszyć pewną istotną kwestią, a mianowicie:

Czworakowanie a raczkowanie – na czym polega różnica?



Buciki do nauki chodzenia marki Obex. Zobacz wszystkie bucuki dla dzieci.


Bardzo często można spotkać się z określeniem, że niemowlę przechodzi przez etap raczkowania. Jest to dość powszechnie używane wyrażenie, które obecnie stało się wręcz synonimem czworakowania. Czy jednak słusznie? Otóż nie, ponieważ mylnie stosuje się obie nazwy, bo tak naprawdę każda z nich oznacza coś zupełnie innego!

 

Raczkowanie zawsze poprzedza czworakowanie i jest jakby jego zapowiedzą. Oznacza ono umiejętność przemieszczania się niemowlaka poprzez tzw. pełzanie i to w dodatku do tyłu.

 

Nazwa tej czynności ruchowej dziecka i etapu w jego rozwoju fizycznym wzięła się właśnie od specyficznego sposoby poruszania się malucha. Niemowlę porusza się do tyłu jak rak, stąd właśnie osławione ''raczkowanie''.

 

Natomiast jak zostało to już wyżej wyjaśnione, to czworakowanie jest przemieszczaniem się dziecka do przodu, za pomocą naprzemiennych ruchów kończyn górnych i dolnych, przy równoczesnym uniesieniu tułowia.

 

Ręce maluszka są wyprostowane, a jego dłonie są oparte na podłożu. Natomiast nogi niemowlęcia są zgięte w kolanach i razem ze stawami biodrowymi tworzą kąt prosty. A zatem jest widoczna różnica pomiędzy początkowym raczkowaniem a bardziej zaawansowanym czworakowaniem.

Czworakowanie – kiedy niemowlę zacznie poruszać się w ten sposób?

Pierwsze próby czworakowania pojawiają się optymalnie między 8 a 9 miesiącem życia niemowlęcia, kiedy właśnie następuje tzw. wielka rewolucja ruchowa w rozwoju fizycznym dziecka. Niemniej jest to sprawa na tyle indywidualna, że przewidziany przedział czasowy jest dość rozpięty. Dlatego nie jest nieprawidłowością, gdy maluszek zacznie wcześniej bądź później czworakować. W pierwszym przypadku nie trzeba ''stopować'' dziecka, a spokojnie pozwolić mu na rozwijanie swoich umiejętności fizycznych. Natomiast w drugim – wystarczy trochę poczekać i ewentualnie wspomóc malucha poprzez specjalne propozycje wspólnych ćwiczeń, a przede wszystkim stworzenie mu dobrych warunków do czworakowania.

Oczywiście w razie jakichkolwiek niejasności warto zawsze skonsultować się ze specjalistą, szczególnie z wykwalifikowanym fizjoterapeutą, który całościowo spojrzy na rozwój ruchowy pociechy. Jeśli chodzi o czas, kiedy niemowlę może zacząć czworakować, to według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) jest to od 5,5 do mniej więcej 13,5 miesiąca życia dziecka. Warto jednak przy tym pamiętać, że nie każda pociecha będzie przechodzić przez ten etap rozwoju fizycznego. Wobec tego może się tak zdarzyć, że akurat nasz maluszek go pominie. Chociaż czworakowanie ma sporo zalet dla dziecka, to nie trzeba martwić się jego brakiem. Zwłaszcza gdy dziecko rozwija się prawidłowo i poza tym nic w jego rozwoju nie budzi żadnych wątpliwości.

 

A co daje czworakowanie?



Ośmiornica Smily Play do nauki raczkowania. Zobaczysz ją tutaj.

Na pewno pierwszym i niezwykle ważną korzyścią dla rozwoju niemowlaka (i to nie tylko fizycznego) jest fakt, że od teraz będzie mogło poruszać się bez pomocy innych osób i stanie się bardziej samodzielne:

  • Z jednej strony jest to istotne z tego powodu, że czworakowanie wspiera rozwój innych umiejętności motorycznych dziecka i pozwala doskonalić już nabyte przez niego zdolności ruchowych. A to kolejny krok na drodze do nauki chodzenia i stawiania pierwszych kroków, który wkrótce zapewne nastąpi. Choć warto pamiętać, że nie każdy maluch będzie czworakować. I po prostu z pełzania przejdzie od razu do wstawania i kolejno chodzenia. Ale bywa i tak, że niemowlęta, które mają już za sobą stawianie pierwszych kroków, mogą zacząć poruszać się z pozycji na czworaka, bo tak jest im łatwiej i wygodnie.

  • Natomiast z drugiej strony sposobność do samodzielnego przemieszczania się, to dla malucha niesamowita zmiana perspektywy, która jest zarazem świetną okazją do osobistego poznawania swojego otoczenia. Czworakujące dziecko może od teraz zaspokoić swoją naturalną ciekawość świata we własnym zakresie. A co więcej, daje to maluchowi znakomitą możliwość wszechstronnej stymulacji w zakresie integracji sensorycznej, która ma wpływ na prawidłowy rozwój dziecka w niemal wszystkich obszarach.

  • Wracając jeszcze do zalet czworakowania w kontekście umiejętności ruchowych, to warto wspomnieć o tym, że niemowlę w jego trakcie ćwiczy swoje poszczególne części ciała. Dotyczy to przede wszystkim mięśni obręczy biodrowej oraz barkowej (naprzemienne ruchy nóg i rąk) oraz brzucha. To również ma wpływ na ogólną koordynację ruchową pociechy i na linii ręka oraz oko. Ostatnia z nich jest bardzo ważna, jeśli chodzi o zdolności zręcznościowe i późniejszą naukę rysowania czy pisania w okresie (przed)szkolnym.

  • Nie wspominając już o tym, że właśnie wykonywanie przez niemowlę naprzemiennych ruchów rąk i nóg w trakcie czworakowania, znakomicie poprawia współpracę pomiędzy obiema półkulami mózgu (lewą i prawą). I co najważniejsze, odkryto, że powstają wtedy nowe połączenia pomiędzy komórkami nerwowymi. A zatem czworakowanie wspiera potencjał neuroplastyczności mózgu.

Jak rozpoznać nieprawidłowe czworakowanie?

Jednak, żeby czworakowanie przyniosło maluchowi faktyczne korzyści, powinno się ono odbywać w sposób prawidłowy. Dlatego warto zwracać baczną uwagę na to, jak niemowlę porusza się oraz czy jego ruchy są naprzemienne, a także czy ciężar ciała rozkłada się symetrycznie.

 

Czworakowanie na stopach albo na pupie jest nieprawidłowością i może mieć różne przyczyny. Przeważnie wynika ono z nieprawidłowości związanych z codzienną pielęgnacja maleństwa albo chęcią przyśpieszenia jego rozwoju.

 

Gdy maluszek często przebywa w leżaczku lub foteliku samochodowym, a mało czasu spędza na podłodze w pozycji na brzuszku, to tak naprawdę nie ma możliwości, żeby ćwiczyć swoje umiejętności ruchowe. Natomiast czworakowanie na pupie to zazwyczaj wynik zbyt wczesnego sadzania niemowlaka, którego układ ruchu nie jest na to gotowy. Warto w powyższych przypadkach zwrócić się do specjalisty.

Ćwiczenia na czworakowanie z maluszkiem w domu.


Babysteps mata edukacyjna. Zobacz ją tutaj

Jak można wspierać czworakowanie u niemowlaka? Przede wszystkim zapewniając mu właściwe warunki do rozwoju fizycznego, bo to jest kluczowe:

  • Podstawowym zaleceniem jest kładzenie w pozycji na brzuszku już nowo narodzonych dzieci, które najpierw uczą się podnosić swoją główkę, aby w ten sposób ćwiczyć mięśnie szyi i karku. Nieco później niemowlę będzie się uczyć symetrycznego przenoszenia ciężaru swojego ciała i obracania na boki.

  • Aby zmotywować maluszka do przemieszczania się, można w pewnym oddaleniu od niego umieścić interesującą zabawkę. Niemowlę będzie próbowało wyciągnąć po nią rączkę i przemieszczać się ruchem pełzającym do przodu.

  • Pamiętajmy też o tym, żeby wygodnie ubierać malucha i zadbać o jego bezpieczeństwo. Niemowlę zawsze należy kłaść w pozycji na brzuszku na sprawdzonym podłożu, które nie będzie zbyt miękkie ani śliskie. W innym przypadku dziecko nie będzie miało szans ćwiczyć swoich umiejętności motorycznych, a co dopiero zacząć czworakować.

  • Warto pozwolić niemowlakowi na nieskrępowaną zabawę na podłodze, a tylko w okazjonalnych przypadkach korzystać z bujaczka lub leżaczka. Chodzi o to, żeby zapewnić mu swobodę ruchów. Tak samo lepiej się wstrzymać z przedwczesnym sadzaniem maluszka, dopóki sam nie usiądzie.

 

Dobrze jest razem z pociechą ćwiczyć na podłodze w domu. I po prostu pokazywać mu na własnym przykładzie, jak można czworakować. W końcu najmłodsze dzieci najlepiej uczą się poprzez naśladownictwo.

Autor artykułu:
KryspinaKryspina - szuka ciekawych, niebanalnych, a jednocześnie przydatnych produktów dla rodziców i dzieci, dba o ich jakość oraz o to, by asortyment sklepu zapewniał szeroki wybór. Prywatnie miłośniczka zdrowego odżywiania i naturalnych kosmetyków, spędzająca aktywnie czas - najchętniej podczas pieszych górskich wycieczek. Wytrwała, empatyczna i dbająca o relacje, zarówno rodzinne, jak i biznesowe.

Sprawdź nasze produkty!
ZOBACZ WIĘCEJ >

© 2014 Magento Demo Store. All Rights Reserved.